Leczenie alkoholizmu to długi i trudny proces, który bezwzględnie wymaga dużej motywacji i samozaparcia chorego. Podstawowe metody obejmują uczęszczanie do ośrodków leczenia uzależnień czy spotkania w klubach AA, jednak nie zawsze jest to wystarczające. Z pomocą przychodzi dość kontrowersyjna metoda leczenia uzależnień, czyli terapia awersyjna.

Czym jest terapia awersyjna?

Terapia awersyjna jest rodzajem terapii objawowej. Ma na celu wywołanie u osoby uzależnionej uczucia wstrętu i lęku w stosunku do określonej substancji. W przypadku leczenia alkoholizmu będzie to etanol. W konsekwencji uzależniony kojarzy picie alkoholu z przykrymi konsekwencjami. Osiąga się to na różne sposoby, jednak wciąż najpopularniejsze są tzw. wszywki alkoholowe. Wszywka – co to jest i na jakiej podstawie działa? Wyjaśniamy.

Wszywka alkoholowa – czym jest i jak działa?

Wszywka alkoholowa to specyficzny rodzaj farmakoterapii stosowanej pomocniczo w leczeniu alkoholizmu. Decydując się na rozwiązanie, jakim jest wszywka, jak wygląda i jak działa to najczęściej zadawane pytania. Stanowi ona inaczej implant będący tabletką zawierającą w składzie disulfiram (Esperal). Wszczepia się go pod skórę, dzięki czemu może działać przez kolejnych kilka miesięcy. Przez cały czas stopniowo uwalniana jest substancja aktywna hamująca metabolizm alkoholu. 

Po wypiciu alkoholu dochodzi do odkładania się w organizmie aldehydu octowego, który w warunkach fizjologicznych powinien przekształcić się do kwasu octowego. Proces ten nie następuje, w związku z czym dochodzi do wystąpienia objawów związanych z zatruciem aldehydem octowym. Są to między innymi:

• nudności i wymioty
• silne bóle głowy
• zawroty głowy, szumy uszne
• uczucie gorąca
• nagłe zaczerwienienie twarzy
• wzmożona potliwość ciała
• spadek ciśnienia krwi
• uczucie kołatania serca

Za wszystko odpowiada właśnie wszywka. Jak działa w odniesieniu do konkretnego przypadku? Jej obecność zaburza metabolizm alkoholu, wskutek czego krótko (nawet do 10 minut) po spożyciu trunku pojawiają się przykre i uciążliwe objawy. Alkoholik będzie kojarzył je z piciem alkoholu, zatem po pewnym czasie uzna czynność za negatywną. Będzie się starał nie dopuszczać do wystąpienia tak niemiłych dolegliwości, dlatego sięganie po alkohol stanie się rzadsze. 

Czy wszywka alkoholowa jest bezpieczna?

Wszycie tabletki jest w pełni bezpieczne, o ile zachowane zostaną wszelkie zasady higieny podczas aplikacji, a następnie dbania o ranę. Pacjent nie może mieć również żadnych przeciwwskazań do noszenia wszywki, dlatego wcześniej przeprowadza się szczegółowy wywiad zdrowotny i ewentualnie wykonuje dodatkowe badania. Wówczas wszywka alkoholowa jest bezpieczna dla zdrowia, nie powoduje żadnych skutków ubocznych ani nie oddziałuje na inne preparaty farmakologiczne. Nie jest również wyczuwalna i nie powoduje dyskomfortu. 

Wskazania i przeciwwskazania do zastosowania wszywki alkoholowej

Wszywka alkoholowa sprawdzi się dobrze w sytuacjach niskiej motywacji alkoholika. Gdy wykazuje on dużą chęć pracy nad swoim uzależnieniem i rozumie jego negatywne konsekwencje warto próbować zwykłych metod leczenia. Z pomocy wszywki alkoholowej może jednak skorzystać każda uzależniona osoba, bez względu na poziom motywacji, o ile nie ma ku temu żadnych przeciwwskazań.

Omawiając przeciwwskazania w pierwszej kolejności wymienia się stan nietrzeźwości – nie można wykonać zabiegu u osób po spożyciu alkoholu. Dlatego przed założeniem wszywki personel medyczny dokonuje pomiaru trzeźwości. Do pozostałych przeciwwskazań zaliczamy:

• uczulenie na składnik aktywny wszywki
• poważne zaburzenia psychiczne
• zaburzenia krążenia
• problemy z krzepnięciem krwi
• niektóre problemy neurologiczne

Decyzję o umieszczeniu w ciele wszywki podejmuje specjalista po zapoznaniu się z historią uzależnienia pacjenta oraz jego stanem zdrowia. 

Wszywka – ile kosztuje i gdzie zrobić?

Ostateczna cena obejmuje zarówno zakup samego leku, jak i cenę zabiegu. O ile koszt leku na ogół nie przekracza 100 zł, o tyle cena zabiegu rozpoczyna się od 400 zł i może sięgać nawet 1200 zł. Zależy ona od wielkości miasta, renomy ośrodka oraz wielu innych pobocznych kwestii. W ostatecznym rozrachunku, biorąc pod uwagę leczenie uzależnienia i własne zdrowie, nie jest to wysoka kwota. Tym bardziej że często ostatnią deską ratunku jest właśnie wszywka. Gdzie zrobić taki zabieg i jak on wygląda?

Zabieg jest krótki i bezbolesny, ponieważ zawsze stosuje się znieczulenie miejscowe. Wszywkę umieszcza się najczęściej pod łopatką lub na pośladku, na głębokości około 4 cm. Lekarz wykonuje niewielkie nacięcie w skórze, które bardzo szybko się goi, a następnie aplikuje tabletkę w obszarze podpowięziowym. Dzięki temu pacjent nie jest w stanie samodzielnie jej wyjąć, nawet jeśli dopadnie go chwila słabości. Po aplikacji wszywki pacjent od razu może wrócić do codziennych czynności. Musi jednak wyjątkowo dbać o ranę, póki się nie zabliźni. Chcąc skorzystać z takiego rozwiązania, należy udać się do ośrodka leczenia uzależnień, który profesjonalnie pokieruje całym procesem leczenia. Specjalistycznej pomocy udzielają placówki na terenie całego kraju, zarówno na Narodowy Fundusz Zdrowia, jak i prywatnie. Wsparcie znaleźć można m.in. w ośrodkach odwykowych dla alkoholików NFZ we Wrocławiu.