Uzależnienie od masturbacji to bardzo złożony stan, w którym osoba chora rozwija psychologiczną, emocjonalną oraz fizjologiczną zależność od samogwałtu. Jest to przewlekły i niestety postępujący stan, w którym osoby uzależnione kontynuują notoryczną masturbację pomimo osobistych i społecznych konsekwencji. Mimo iż uzależnienie jest uleczalne, to wiele osób niechętnie podejmuje się leczenia z powodu społecznego napiętnowania lub osobistego wstydu.
Czym jest uzależnienie od masturbacji?
O uzależnieniu możemy mówić, gdy dana osoba nie potrafi już dłużej tłumić swojego popędu do masturbacji. Konsekwencją tego jest kompulsywne zaangażowanie się w takie zachowania. Brak wiarygodnych badań na temat tego, jak powszechne jest to zjawisko.
Mimo iż dowiedziono, że masturbacja w umiarkowanych ilościach jest zdrową praktyką, to jednak w nadmiernych ilościach niesie ze sobą wiele negatywnych konsekwencji. Uzależnienie od masturbacji z pewnością nie przypomina postępu innych zaburzeń uzależnienia od substancji chemicznych lub innych czynności procesowych. W czasie, gdy osoba uzależniona nie masturbuje się, może odczuwać swego rodzaju „głód” lub inne objawy odstawienia. Masturbacja u osoby chorej jest stale obecna w umyśle.
Jak masturbacja wpływa na mózg?
Większość osób masturbuje się dla uczucia seksualnej satysfakcji. Masturbacja stymuluje samopoczucie oraz uspokaja popęd seksualnych. Właśnie te dwie rzeczy, są przyczyną uzależnienia od samogwałtu. Masturbacja uwalnia hormony poprawiające nastrój. Jest to dopamina oraz oksytocyna, a także kortyzol.
Do tej pory zidentyfikowano kilka różnych ścieżek neuronalnych, które są związane z uzależnieniem od masturbacji. Pierwsza z nich to neuroprzekaźnik pobudzenia, który obejmuje postrzeganie przyjemność oraz jej intensywności. Druga to neuroprzekaźnik odprężenia. Ten z kolei powoduje uczucie uspokojenia, zrelaksowania i ukojenia. Trzeci czynnik dotyczy mechanizmów fantazji, które koncentrują się na ucieczce od stresu poprzez obsesyjne zachowania. Połączenie wszystkich tych aspektów tworzy w układzie nerwowym silną zachętę do kontynuowania masturbacji.
Podobnie jak ma to miejsce w przypadku innych uzależnień, im więcej przyjemnych bodźców trafia do mózgu, tym większych dawek będzie on oczekiwać. Właśnie ten mechanizm w największym stopniu przyczynia się do powstawania różnego rodzaju obsesyjnych myśli i kompulsywnych zachowań. Inną kwestią jest też to, że im więcej dana osoba się masturbuje, tym mniejszą przyjemność zacznie odczuwać w związku z samogwałtem. To niestety może zmniejszyć prawdopodobieństwa satysfakcji seksualnej, a także utrudnić gratyfikację z innych aktów zbliżenia. To wszystko może ostatecznie przerodzić się we frustrację, dezorientację i inne negatywne emocje, a także w depresję. Skutkiem tego mogą być zmiany w mózgu i w funkcjach poznawczych, które przyczynią się do powstania uzależnienia.
Objawy uzależnienia od masturbacji
Masturbacja jest powszechnym zjawiskiem, nawet praktykowana codziennie nie musi być sygnałem uzależnienia. O uzależnieniu można mówić wtedy, gdy samogwałt zaczyna mieć wpływ na zachowanie człowieka i przejmuje nad nim kontrolę. Oto dziewięć najczęstszych objawów kompulsywnej masturbacji:
- Samogwałt pochłania dużo czasu i energii;
- Życie, zawodowe i osobiste cierpi z powodu masturbacji;
- Preferowanie masturbacji od kontaktów towarzyskich;
- Chęć masturbacji skłania do robienia tego publicznie lub w innych nieodpowiednich miejscach;
- Masturbacja ma miejsce nawet wtedy, gdy dana osoba nie czuje się podniecona;
- Negatywne emocje są odreagowywane za pomocą masturbacji;
- Po akcie masturbacji pojawia się poczucie zdenerwowania lub winy;
- Osobie chorej trudno przestać myśleć o masturbacji.
Leczenie uzależnienia od masturbacji
Wyleczenie tej choroby wykracza daleko poza sam akt powstrzymywania się od masturbacji. Ważne są tu także, ale czynniki leżące u podstaw tego zachowania. Im leczenie jest bardziej wszechstronne, tym lepiej do efektów i szybszego pozbycia się problemów.
Terapia
Bardzo ważne jest, aby dobrze zrozumieć naturę problemu, przed próbą jego wyeliminowania. Terapeuta pomoże w określeniu przyczyn takiego zachowania i zajmie zdefiniowaniem wszystkich czynników leżących u podstawy choroby. Pomoc specjalisty to nie tylko diagnoza, ale przede wszystkich wsparcie, które jest niezbędne w czasie walki z każdym rodzajem uzależnienia.
Zmiany w stylu życia
Uzyskanie pozytywnych rezultatów wymaga tego, ale przeprowadzić kilka kluczowych zmian w swoim życiu i codziennych nawykach. Tylko samodzielna próba naprawy danego problemu będzie mogła go rozwiązać. Ważne jest tutaj odpowiednie nastawienie i wewnętrzna chęć zmian. O co należy zadbać?
- Trzeba być szczerym wobec siebie oraz terapeuty w kwestii swojego problemu;
- Nie wolno się spieszyć i oczekiwać nagłych zmian;
- Należy dbać o swoje ciało i znaleźć angażujące zajęcie, które wymaga poświęcenia wolnego czasu;
- Warto ograniczyć czas spędzany w samotności;
- Należy całkowicie zrezygnować z pornografii oraz innych treści, które zwiększają chęć do masturbowania się.
Kiedy masturbacja staje się uzależnieniem?
Masturbacja, będąca naturalną częścią życia seksualnego, w normalnych okolicznościach nie prowadzi do problemów. Jednak gdy zaczyna być wykonywana w sposób kompulsywny, staje się nałogiem, który negatywnie wpływa na życie codzienne, zdrowie psychiczne oraz relacje interpersonalne. Według Patricka Carnes’a, specjalisty w dziedzinie uzależnień seksualnych, cykl nałogowych zachowań seksualnych składa się z kilku etapów, które mogą być wskazówką, że masturbacja stała się uzależnieniem.
Pierwszym symptomem jest zaabsorbowanie, czyli obsesyjne poszukiwanie stymulacji seksualnej. Pojawia się częste napięcie seksualne, a osoba dąży do zaspokojenia seksualnego sama ze sobą. Wynika to z braku możliwości współżycia z kimś innym lub świadomego wyboru, ponieważ regularna masturbacja jest mniej wymagająca i szybsza niż seks z partnerem. Osoba zaczyna koncentrować się na seksualnych aspektach otoczenia, często filtrując je pod kątem atrakcyjności seksualnej, co może prowadzić do zaniedbywania innych ważnych sfer życia.
Drugim etapem jest rytualizacja, czyli tworzenie indywidualnych, powtarzalnych sposobów postępowania, które prowadzą do masturbacji. W tym stadium osoba może wchodzić w trans, a aktywność ta staje się elementem codziennego rytmu, który trudno jest przerwać. Pojawiają się zaburzenia seksualne, a częsta masturbacja wydaje się niezbędna w codziennym funkcjonowaniu.
Kolejnym etapem jest kompulsywne zachowanie seksualne, gdzie masturbacja staje się niemożliwa do kontrolowania. Może pojawić się silna potrzeba jej wykonania, mimo że osoba nie chce tego robić lub nie znajduje przyjemności w tym zachowaniu. Problem zakłóca normalne funkcjonowanie, utrudnia zachowanie zdrowia psychicznego, wykonywanie codziennych obowiązków, mogą też pojawiać się konsekwencje dla zdrowia fizycznego, takie jak podrażnienia skóry. Trudno jest się powstrzymać nawet w miejscach publicznych, onanizm staje się obowiązkiem. Zaczynają pojawiać się skutki uzależnienia od masturbacji.
Ostatni etap to rozpacz, kiedy osoba odczuwa poczucie porażki, wstydu i bezsilności. Może pojawić się również poczucie beznadziei związane z niemożnością wyjścia z nałogu. Trudno uwolnić się od poczucia winy, osoba uzależniona może wycofywać się z życia towarzyskiego i życia rodzinnego. Pojawiają się też takie konsekwencje, jak spadek energii, zaburzenia lękowe, stany depresyjne. Na tym etapie do zmiany życia osoby uzależnionej konieczne jest leczenie uzależnienia. W innym przypadku kompulsywna masturbacja jest bardzo trudna do przerwania. Może dochodzić do niej kilka kilkanaście razy dziennie, a w skrajnych przypadkach nawet kilkadziesiąt razy na dobę.
Jeśli masturbacja zaczyna wywoływać takie symptomy, warto zwrócić uwagę, że może to być oznaką uzależnienia. U osoby uzależnionej masturbacja staje się mechanizmem radzenia sobie z emocjami, stresami lub lękami, co prowadzi do jej eskalacji. Objawy takie jak ciągła potrzeba zwiększania częstotliwości masturbacji, izolacja społeczna, pogorszenie jakości życia emocjonalnego czy poczucie winy mogą świadczyć o tym, że problem wymaga pomocy specjalisty. Uzależnienie od masturbacji, podobnie jak każde inne uzależnienie, może wymagać profesjonalnego leczenia i wsparcia, aby przerwać cykl kompulsywnych zachowań i odzyskać kontrolę nad własnym życiem.
Jakie są skutki uzależnienia od masturbacji?
Może wydawać się, że w przypadku masturbacji uzależnienie jest mniej groźne niż np. od narkotyków, leków czy alkoholu. Nic bardziej mylnego, ponieważ nałóg masturbacji objawia się wieloma symptomami utrudniającymi codzienne życie.
Uzależnienie od masturbacji może prowadzić do szeregu negatywnych skutków zarówno dla zdrowia psychicznego, jak i fizycznego. Psychiczne konsekwencje uzależnienia obejmują stany lękowe, depresję, poczucie winy oraz wstyd. Osoba uzależniona często doświadcza wewnętrznego konfliktu, ponieważ nie potrafi kontrolować swojego zachowania, co prowadzi do poczucia bezradności i beznadziei. Ponadto, uzależnienie to może prowadzić do izolacji społecznej — osoba może unikać kontaktów towarzyskich, a jej życie społeczne staje się coraz bardziej ograniczone, gdyż masturbacja staje się głównym sposobem radzenia sobie z emocjami i stresem. Uzależnienie może także prowadzić do silnych poczucie winy po każdym akcie, co pogłębia problemy emocjonalne.
Fizyczne konsekwencje uzależnienia od masturbacji mogą obejmować problemy z erekcją i przedwczesny wytrysk. Nadmierna częstotliwość masturbacji, szczególnie w połączeniu z oglądaniem pornografii, może prowadzić do obniżenia wrażliwości seksualnej, co utrudnia osiągnięcie satysfakcji z aktywności seksualnej z partnerem. U mężczyzn uzależnienie może także wiązać się z problemami takimi jak zaburzenia erekcji, które mogą wynikać z nadmiernej stymulacji genitaliów i zjawiska zwanego „desensytyzacją” (zmniejszenie wrażliwości seksualnej). Ponadto, uzależnienie może obniżyć poczucie satysfakcji z intymności w relacjach z partnerem, ponieważ masturbacja staje się preferowaną formą zaspokajania potrzeb seksualnych, a kontakt z partnerem zaczyna być postrzegany jako mniej satysfakcjonujący.
Uzależnienie od masturbacji wpływa również na relacje interpersonalne. Może prowadzić do problemów w życiu małżeńskim lub partnerskim, szczególnie jeśli jeden z partnerów doświadcza poczucia zaniedbania lub braku intymności. Częsta masturbacja może prowadzić do unikania współżycia seksualnego z partnerem, co w długim okresie może skutkować konfliktem, niezadowoleniem w związku i poczuciem odrzucenia. Zmniejszenie zaangażowania w relację może także prowadzić do pogorszenia jakości emocjonalnej więzi między partnerami. W skrajnych przypadkach uzależnienie od masturbacji może prowadzić do rozpadów związków, ponieważ osoba uzależniona nie potrafi odnaleźć równowagi między potrzebami indywidualnymi a potrzebami partnerskimi.
Żeby uwolnić się od tego stanu, warto przede wszystkim pokonać przyczyny uzależnienia. Właśnie dlatego warto leczyć uzależnienie od masturbacji za pomocą terapii. Jeśli szukasz ośrodka, w którym zyskasz pomoc, zapraszamy do kontaktu!
