Alkoholizm to jedna z najpowszechniejszych chorób cywilizacyjnych, z którą zmagają się setki tysięcy osób na całym świecie. Jednym z jej objawów jest głód alkoholowy, czyli stan wyjątkowo silnej chęci spożycia alkoholu przejawiający się sygnałami zarówno ze strony psychiki jak i organizmu. Głód alkoholowy jest niezwykle niebezpiecznym stanem, który może doprowadzić do nawrotu choroby nawet po kilku latach życia w trzeźwości. Dowiedz się, czym dokładnie jest ten stan i jak sobie poradzić z głodem alkoholowym?
Czym jest głód alkoholowy i jak powstaje?
Głodem alkoholowym nazywamy silne pragnienie, a nawet przymus spożycia alkoholu. W przeciwieństwie do innych objawów uzależnienia, jakim jest alkoholizm, może być on odczuwany nawet przez osoby będące w stanie kilkuletniej abstynencji. W praktyce głód alkoholowy jest głównym powodem powrotu do picia i jednym z największych obaw każdego alkoholika.
Głód alkoholowy powstaje zazwyczaj w oparciu o dwa źródła: wewnętrzne oraz zewnętrzne. Pierwsze z nich to wszystko, co dzieje się w psychice osoby nadużywającej alkohol. Są to więc myśli oraz uczucia, które towarzyszyły procesowi spożywania alkoholu lub takie, które były zagłuszane przez trunki. Głód alkoholowy może być zatem wywołany przez:
- złość na daną osobę czy sytuację („tak mnie zdenerwował/to zdenerwowało, że muszę się czegoś napić”),
- różnego rodzaju lęki („napiję się, aby łatwiej sprostać tej sytuacji”),
- wstyd („napiję się, aby nie czuć zażenowania i wstydu”),
- błogość („było mi tak dobrze, gdy byłem/byłam pod wpływem alkoholu”).
Z kolei źródła zewnętrzne głodu alkoholowego to przedmioty, miejsca, okoliczności i ludzie, którzy kojarzą się nam wyraźnie z alkoholem. Może to być ulubiona szklanka do whisky, wieczorny serial, przy którym piliśmy piwo czy kolega, który wyciągał nas na drinka.
Jak rozpoznać głód alkoholowy?
Wystąpienie epizodów głodu alkoholowego to jedna z największych obaw każdego alkoholika oraz najbliższych mu osób. Na szczęście istnieją pewne sygnały ostrzegawcze głodu alkoholowego, które pozwalają wychwycić możliwość jego wystąpienia i szybkie zareagowanie w chwili gdy problem dopiero rośnie w siłę.
Jednym z pierwszych objawów, na które powinien zwrócić uwagę sam uzależniony to obawa o dalsze wytrwanie w trzeźwości oraz narastająca nerwowość. Do tego wszystkiego dochodzi niechęć do utrzymywania jakichkolwiek kontaktów z otoczeniem. Osoba odczuwająca powolne nadejście głodu alkoholowego coraz częściej miewa myśli o piciu alkoholu, czuje pewnego rodzaju rozdrażnienie na samą myśl o piciu. Mogą również pojawić się zaburzenia koncentracji i uwagi, poczucie osłabienia i braku energii oraz niezwykle silna chwiejność nastrojów.
Głód alkoholowy może również manifestować się poprzez szereg objawów somatycznych, takich jak uczucie skręcenia w żołądku, przyspieszenie akcji serca czy nadmierna potliwość. Bardzo częstym sygnałem ostrzegawczym jest bezsenność oraz występowanie koszmarów nocnych, których głównym tematem jest picie alkoholu. Równie często zauważalnym objawem jest brak apetytu i niechęć do nawet ulubionych dań.
Co ciekawe, jednym z unikalnych objawów głodu alkoholowego może być wystąpienie tzw. suchego kaca. Jest to osobliwy stan, w którym mimo utrzymywania abstynencji osoba zaczyna odczuwać symptomy podobne do typowego kaca po spożyciu. Mogą one wystąpić w wyniku zderzenia z bodźcem przypominającym alkoholikowi o piciu, takim jak przejście obok sklepu monopolowego.
Jak sobie radzić z głodem alkoholowym?
Jednym z najpopularniejszych sposobów ocenienia możliwości wystąpienia głodu alkoholowego polecanym przez większość terapeutów uzależnień jest prowadzenie specjalnego zeszytu. Jest to dzienniczek głodu alkoholowego, który pozwala na kontrolowanie aktualnego samopoczucia uzależnionego oraz zapisywanie wszelkich refleksji i odczuć związanych z alkoholem. Najczęściej dzienniczek przybiera postać tabeli z umieszczonymi w niej sformułowaniami dotyczącymi objawów głodu alkoholowego. Uzależniony wypełnia codziennie pola tabeli, oznaczając, czy danego dnia odczuwał, którąś z wypisanych tam emocji lub objawów somatycznych. Taka codzienna kontrola pozwala na szybkie wychwycenie początków głodu alkoholowego i wprowadzenie natychmiastowych działań ograniczających ryzyko nawrotu uzależnienia.
Nie ma jednego wzoru dzienniczka, bowiem każdy terapeuta i uzależniony może dostosować go do własnych potrzeb. Zazwyczaj, jednak zawiera on sformułowania odnoszące się do następujących odczuć:
- silna potrzeba spożycia alkoholu w tej chwili,
- poczucie braku czegoś,
- napięcie, rozżalenie,
- nadpobudliwość,
- brak chęci do spotkań z innymi,
- zwątpienie w wartość trzeźwości,
- rozpamiętywanie przeszłości,
- powątpiewanie w sens terapii,
- silny ból żołądka lub uczucie ssania,
- suchy kac,
- koszmary senne z alkoholem w roli głównej,
- wyczuwanie smaku lub zapachu alkoholu, gdy nie ma go w pobliżu,
- szybkie bicie serca, nadpotliwość.
Większość terapeutów zaleca, by dzienniczek taki mieć stale przy sobie, niezależnie od tego czy przebywamy w domu, pracy czy na wakacjach za granicą. Samoświadomość i szybkie reagowanie jest, bowiem jedną z najistotniejszych broni w walce z tak podstępnym przeciwnikiem jak uzależnienie od alkoholu. Tylko umiejętność oceny swoich emocji i pragnień może w szybki sposób uświadomić nas o nadejściu głodu alkoholowego i ustrzec nas przed zaprzepaszczeniem miesięcy, a nawet lat ciężkiej pracy nad samym sobą.