Uzależnienie od różnego rodzaju substancji lub typów zachowań są bardzo powszechnym zjawiskiem. Coraz większa część społeczeństwa zmaga się z nałogiem, który w znacznym stopniu wpływa na jakość życia. Uzależnienie nazywane jest nabytą potrzebą o charakterze nasilającym się, która zmusza osobę pozostającą w nałogu do nieustannego wykonywania określonej czynności lub zażywania substancji. To bardzo ryzykowne zachowanie, które w krótkim czasie prowadzi do utraty kontroli nad własnym życiem. Jednym z rodzajów uzależnień jest lekomania, inaczej nazywana lekozależnością. Lekomania jest bardzo niebezpiecznym nałogiem, którego konsekwencją jest wyniszczenie organizmu, dysfunkcja jego poszczególnych organów, a w skrajnych przypadkach nawet śmierć. Co warto wiedzieć o lekomanii?

Co to jest lekomania?

Dostęp do środków farmakologicznych i medykamentów jest obecnie bardzo łatwy. Duża część społeczeństwa bez zastanowienia sięga po różnego rodzaju środki, których substancją aktywną są związki lecznicze, które nadużywane mogą prowadzić do uzależnienia.

Uzależnienie od leków, czyli lekomania lub lekozależność jest stanem, w którym dochodzi do wydłużenia przyjmowania leku o właściwościach uzależniających. Substancje w nich zawarte prowadzą do przestrojenia czynności na podłożu psychicznym oraz somatycznym, czego efektem jest popadnięcie w nałóg i całkowita zmiana zachowania osoby uzależnionej. 

Rozwój nałogu prowadzi do zaburzenia funkcjonowania organizmu w związku z brakiem dostarczenia konkretnego leku, co w krótkim czasie prowadzi do wystąpienia objawów abstynencyjnych, takich samych jak w przypadku alkoholizmu czy narkomanii. Objawy abstynencyjne obniżają jakość życia lekomana, dlatego osoba uzależniona zaczyna przyjmować coraz większe dawki leku, aby uzyskać pożądaną przez siebie odpowiedź organizmu. Taka sytuacja jest bezpośrednim zagrożeniem życia, ze względu na możliwość przedawkowania medykamentu, co często kończy się zatruciem organizmu, rozwojem chorób, uszkodzeniem narządów, a niekiedy nawet zgonem.

Lekomania – objawy

Lekomania jest często bagatelizowanym rodzajem uzależnienia. Postęp choroby jest bardzo trudny do zauważenia przez członków rodziny, a osoby uzależnione bardzo często wypierają problem. Aby uchronić najbliższą osobą przed nałogiem, warto poznać najważniejsze objawy lekomanii, do których należą:

• konieczność przyjmowania coraz większej dawki leku przez osobę uzależnioną,
• czynności, które prowadzą do wydłużenia farmakoterapii, mimo ustąpienia objawów chorobowych,
• zmiana zachowania, na przykład obojętność, znużenie, obniżenie zdolności psychomotorycznych,
• wystąpienie objawów abstynencyjnych w przypadku utraty dostępu do leku,
• usilne próby zdobycia leku, od którego uzależniony jest pacjent,
• częste umawianie się na wizyty do wielu specjalistów celem zdobycia leku,
• przyjmowanie leku, mimo że nie istnieją do tego wskazania lekarskie i medyczne.

Warto pamiętać, że objawem lekomanii jest również usilne gromadzenie zapasu leków. W przypadku niedostarczenia danej substancji do organizmu u osoby uzależnionej mogą pojawić się symptomy, które świadczą o wejściu w stan szoku abstynencyjnego, do których należą:

• drażliwość i problem z zasypianiem,
• lęk,
• brak apetytu oraz drżenie nóg i rąk,
• zawroty głowy, nudności i wymioty.

Zauważenie głównym symptomów choroby powinno być sygnałem alarmowym dla członków rodziny, który świadczy o konieczności rozpoczęcia leczenia.

Lekomania – skutki uzależnienia

Lekomania, podobnie jak w przypadku alkoholizmu i narkomanii dotyka osoby, które zmagają się z trudną przeszłością, niską samooceną oraz zaburzeniami emocjonalnymi. Niemniej jednak lekozależność może dotknąć każdego, niezależnie od wieku, statusu społecznego czy płci. Głównym skutkiem lekomanii jest całkowite uzależnienie swojego życia od konieczności przyjmowania danego wyrobu farmakologicznego. Pacjenci walczący z nałogiem muszą zmierzyć się z całkowitym wyizolowaniem się od społeczeństwa, które często wiąże się z problemami rodzinnymi oraz utratą pracy.

Dodatkowo nieustanne przyjmowanie zwiększonych dawek leku jest bardzo niebezpieczne dla zdrowia. Przyjmowane leki prowadzą do powolnego wyniszczenia najważniejszych organów wewnętrznych, jak wątroby, żołądka, jelit, trzustki, a także mózgu. Dysfunkcje wielonarządowe mogą prowadzić do silnego zatrucia organizmu, czego konsekwencją może być zgon osoby uzależnionej.

Leczenie lekomanii

Leczenie lekomanii jest długotrwałym procesem, który należy rozpocząć jak najszybciej. Bardzo często osoby uzależnione maskują swój problem i wypierają nałóg, czego efektem jest obniżenie jakości życia oraz konsekwencje zdrowotne.

Bardzo ważną częścią wychodzenia z nałogu lekozależności jest detoksykacja organizmu oraz psychoterapia, która pozwala uzmysłowić choremu problem. Celem psychoterapii jest przedstawienie choremu mechanizmu działania uzależnienia oraz metod, które pomogą mu walczyć z pozostawaniem w tak zwanej czystości. Silna lekomania jest często wskazaniem do pobytu w ośrodku, gdzie odbywa się leczenie uzależnienia od leków. Pacjent uzyskuje tam fachową pomoc i szansę na normalne życie.