Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta choć z pozoru taka się wydaje. Dlaczego? Co do zasady leczenie uzależnienia w Polsce jest w pełni refundowane przez NFZ, nawet dla osób, które nie posiadają ubezpieczenia. Powinna więc być darmowa. Jednak mimo to równolegle istnieją ośrodki prywatne, gdzie tylko część miejsc jest refundowana. Tam ceny są różne. Poza tym w Polsce funkcjonują różne programy leczenia(ośrodki Monar, program Minnesota). Pomijając te kwestię, sama terapia, nawet refundowana coś musi kosztować w myśl zasady – Nie ma darmowych obiadów. Zacznijmy więc od początku.
Ile kosztuje podatnika leczenie uzależnionych?
Ośrodki leczenia uzależnień, które są finansowane przez NFZ otrzymują 160 złotych za każdy dzień pobytu pacjenta w ośrodku. Pobyt taki może trwać od 6-8 tygodni, choć czasem kończy się szybciej(pobyt w ośrodku nigdy nie jest przymusowy). Ustawa przewiduje, że leczenia ma trwać do 56 dni czyli niecałe 9000 za cały program terapii. Część prywatnych ośrodków może ubiegać się o te pieniądze ale pierwszeństwo mają placówki przyszpitalne. Przez to niewiele prywatnych ośrodków leczenia uzależnień ma kontrakt z funduszem mimo, że oferuje zbliżony program leczenia.
Ile kosztuje pobyt w prywatnym ośrodku leczenia uzależnień?
W prywatnych ośrodkach nie ma standardowych cenników tak jak to robi NFZ. Koszt pobytu będzie zależał, od standardu pobytu, od czasu trwania terapii, od dodatkowych zajęć wykraczających poza program leczenia uzależnień. Logicznym jest, że ośrodek w Warszawie gdzie koszt nieruchomości jest największy w Polsce będzie droższy niż, w placówce w małej miejscowości. Przykładowo, renomowany ośrodek w województwie Pomorskim za 8 tygodniową terapię stacjonarną wystawi rachunek 13100 zł. Pacjent nie musi się martwić o wyżywienie, pokoje są najczęściej 2 osobowe, a oprócz zajęć terapeutycznych dostępne są różne aktywności sportowe, książki, gry planszowe. Co warto zaznaczyć, koszt pobytu w ośrodku nie przekłada się bezpośrednio na skuteczność leczenia, tutaj bezcenna będzie wewnętrzna motywacja.
Czym różni się leczenie w ośrodkach długoterminowych
Oprócz programów 8 tygodniowych, można też spotkać ośrodki leczenia uzależnień długoterminowe. Czas leczenia w takich ośrodkach to od 8 miesięcy do 2 lat. Podejście do pacjenta jest bardziej kompleksowe i nie ogranicza się do pracy z terapeutą. Jednym z narzędzi leczenia w ośrodkach długoterminowych jest praca, często ze zwierzętami. Drugi ważny aspekt to praca ze społecznością. Cały program jest tak zaplanowany, żeby osoba uzależniona – często z dużym bagażem doświadczeń – mogła wrócić na łono społeczeństwa i wyeliminować schematy, które mogły by ją z powrotem wepchnąć w objęcia nałogu. Panuje przekonanie, że terapia długoterminowa jest odpowiednia dla osób uzależnionych od narkotyków, ale jest również skuteczna w przypadku innych uzależnień.
Ranking ośrodków uzależnień?
W Polsce obecnie istnieje tak dużo ośrodków leczenia uzależnień, że można by rzeczywiście zacząć prowadzić jakiś ranking. Niestety nie jest to takie proste, bo jak mamy to porównać ich skuteczność? Pacjenci często tracą kontakt z ośrodkiem po ukończeniu terapii i ich dalszy stan jest nieznany, a leczenie uzależnienia ma mieć charakter trwały, a nie doraźny. W przypadku problemu z wyborem placówki, powinniśmy się sugerować przede wszystkim tym by jak najszybciej zacząć leczenie. Długi okres oczekiwania na miejsce dla wielu uzależnionych może oznaczać śmierć. Nie bójmy się tego podkreślać, uzależnienie to choroba śmiertelna, nie warto jej trywializować.